SIÊU ÂM ĐO ĐỘ MỜ DA GÁY TẦM SOÁT HỘI CHỨNG DOWN

SIÊU ÂM ĐO ĐỘ MỜ DA GÁY TẦM SOÁT HỘI CHỨNG DOWN

– Siêu âm đo độ mờ da gáy (ĐMDG) kết hợp với xét nghiệm máu mẹ (Beta hCG và PAPP-A) giai đoạn 11-13 tuần 6 ngày vẫn là phương pháp sàng lọc Down chuẩn hiện nay với tỷ lệ phát hiện 90% và dương tính giả 5%.
– Siêu âm đo ĐMDG đã được triển khai ở Việt nam 10 năm nay và hiện là một xét nghiệm thường qui để sàng lọc lệch bội ở giai đoạn 12 tuần trong hầu hết các trung tâm, bệnh viện phụ sản trên cả nước. Tuy vậy trên thực tế, vẫn còn nhiều bác sĩ làm siêu âm chưa tuân thủ đúng các tiêu chuẩn khi đo ĐMDG, chưa có giấy chứng nhận thực hành đạt chuẩn đo ĐMDG của tổ chức y học bào thai FMF (Fetal Medicine Foundation).
– Tiêu chuẩn cần đạt khi siêu âm đo ĐMDG theo FMF:
+ Tuổi thai: 11 – 13 tuần 6 ngày, tương ứng chiều dài đầu mông 45 – 84 mm
Lý do chọn 11 tuần vì đây là tuổi thai sớm nhất để đo, sự tầm soát đòi hỏi một test chẩn đoán có sẵn và sinh thiết gai nhau trước tuổi thai này có liên quan đến những dị tật cắt cụt chi. Ngoài ra nhiều bất thường nghiêm trọng của thai có thể được chẩn đoán với tuổi thai sớm nhất là 11 tuần. Chọn mốc 13 tuần 6 ngày là giới hạn trên vì hầu hết các thai bất thường nhiễm sắc thể có dấu hiệu da gáy dày sẽ giảm hoặc biến mất sau giai đoạn này.
+ Phóng lớn màn hình, chỉ thấy đầu và một phần ngực thai
Phóng lớn màn hình nhằm mục đích giảm sai số do đo đạc. Khi ở chế độ phóng lớn, bạn nhích trackball, chỉ sai số 0.1mm. Nếu không phóng lớn đủ, trên màn hình siêu âm thấy toàn bộ thai nhi thì khi di chuyển trackball một nấc, có thể lệch 1mm.
+ Thực hiện mặt cắt dọc giữa thai nhi (mid sagittal): Cần hội đủ các tiêu chuẩn:
. Thai nhi ở tư thế trung tính, đầu và cổ trên một đường thẳng, giữa cằm và ngực có một khoảng trống.
. Sóng siêu âm thẳng góc với da trước xương mũi.
. Sự hiện diện của xương mũi: Xương mũi có hiện diện nếu có 3 đường phản âm dày vùng trước xương mũi thai nhi: đường thứ 1 là da trước xương mũi, đường thứ 2 là da chóp mũi và đường thứ 3 có phản âm dày hơn là xương mũi.
. Xương hàm trên là một đường thẳng không liên tiếp lên vùng xương mũi
Tiêu chuẩn này là khó đạt nhất vì ở thời điểm này thai nhi thường có xu hướng cong lại. Khi thai nhi cong, khoảng trống giữa cằm và ngực mất, chiều dài đầu mông sẽ bị ngắn lại, tính tuổi thai và ngày dự sinh sẽ không chính xác và đo ĐMDG sẽ nhỏ hơn thực tế.Đa số các bác sĩ mới thực hành thường đo dưới chuẩn qui định do không cắt được mặt cắt dọc giữa theo chuẩn qui định.
+ Vị trí đặt điểm đo:
Chọn vị trí có khoảng mờ dày nhất và vị trị đặt con trỏ là trong-trong