Băng huyết sau sinh (BHSS) là tình trạng mất ≥ 500ml máu sau sinh đường âm đạo hoặc mất ≥ 1000ml máu sau mổ lấy thai hoặc ảnh hưởng tổng trạng sản phụ. Theo hướng dẫn của Hiệp hội sản phụ khoa Hoa Kỳ ACOG năm 2017 đưa ra định nghĩa mới là mất máu từ 1000 ml trở lên hoặc mất máu kèm các dấu hiệu và triệu chứng của giảm thể tích tuần hoàn trong 24 giờ sau sinh bất kể phương pháp sinh.       Băng huyết sau sinh là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây nên tử vong và bệnh tật. Theo WHO, mỗi năm có khoảng 14 triệu phụ nữ trên toàn thế giới bị băng huyết sau sinh và 70,000 trường hợp trong số đó tử vong, ở Việt Nam tỷ lệ băng huyết sau sinh chiếm từ 3-8% và được xem là nguyên nhân gây tử vong cao nhất ở bà mẹ.
Trong những năm gần đây, có một số ý kiến cho rằng việc tăng go bằng oxytocin được sử dụng rộng rãi ở các nước phát triển có thể làm gia tăng tỷ lệ BHSS, vì lý do các yếu tố nguy cơ BHSS đã biết như số lần sinh và đa thai không giải thích được sự gia tăng tỷ lệ BHSS ở các nước này. Năm 2011, kết quả nghiên cứu của J Belghiti và cộng sự cho thấy sử dụng oxytocin trong chuyển dạ làm tăng nguy cơ BHSS nặng (OR: 1.8, 95% CI: 1.3-2.6). Tuy nhiên, cũng trong năm 2011, nghiên cứu của Sosa và cộng sự lại quan sát thấy không có mối liên quan giữa thúc đẩy chuyển dạ bằng oxytocin và BHSS trung bình/ nặng. Một điểm cần chú ý, những nghiên cứu không tính đến thời gian chuyển dạ, đây là yếu tố gây nhiễu lớn đồng thời liên quan đến các biến chứng của mẹ và BHSS. Do đó, cần có phương pháp nghiên cứu hợp lý để loại trừ các yếu tố gây nhiễu: như sinh khó, thời gian chuyển dạ, phương thức khởi phát chuyển dạ,…
Xuất phát từ vấn đề này, vào tháng 02/2023, AJOG công bố một nghiên cứu hồi cứu quy mô lớn tại Hoa Kỳ tiến hành trên 20,899 sản phụ mang đơn thai, đủ tháng, ngôi đầu, chuyển dạ tự nhiên và không có mổ lấy thai trước đó từ 2002-2008, băng huyết sau sinh được chẩn đoán dựa trên lâm sàng. Sản phụ được truyền oxytocin bằng hệ thống bơm truyền với: 1) Liều khởi đầu là 1, 2 hoặc 4 mIU/phút, 2) Liều tăng dần cũng ở mức 1, 2 hoặc 4 mIU/phút và khoảng thời gian giữa các lần tăng là 30 phút. Trong nghiên cứu này, mối tương quan của sử dụng oxytocin thúc đẩy chuyển dạ và nguy cơ băng huyết sau sinh được đánh giá độc lập bằng sử dụng mô hình tính toán nâng cao để kiểm soát các yếu tố nhiễu trong chuyển dạ như đẻ khó. Bằng cách tính toán điểm xu hướng (Propensity score) của các sản phụ có hoặc không sử dụng oxytocin dựa trên đặc điểm chuyển dạ và các đặc điểm chung như tuổi mẹ, BMI, tiền sử sản khoa,… trước khi quyết định sử dụng oxytocin. Từ đó sử dụng các điểm xu hướng phân tích mỗi tương quan giữa sử dụng oxytocin trong thúc đẩy chuyển dạ và tình trạng băng huyết sau sinh.

*** Nghiên cứu này đã đưa ra một số kết quả như sau:
1. Tỷ lệ xuất hiện BHSS tương đương nhau ở cả hai nhóm có và không sử dụng oxytocin (2.3%, p < 0.001).
2. Ước tính lượng máu mất trung bình ở nhóm sử dụng oxytocin cao hơn không đáng kể so với nhóm không sử dụng oxytocin (329.8±176.8 ml so với 291.8±124.1 ml, p<0.001)
3. Tỷ lệ BHSS và ước tính lượng máu mất trung bình tăng tối thiểu khi tăng thời gian sử dụng và tổng liều oxytocin trước sinh.
???? Hạn chế chính của nghiên cứu này là chẩn đoán BHSS và ước lượng máu mất không chính xác. Việc ước tính trực quan lượng máu mất trên lâm sàng có thể chưa đánh giá chính xác lượng máu mất trong 24 giờ đầu sau sinh ở một số trường hợp, và dẫn đến chưa đánh giá đúng BHSS.
???? Như vậy, nghiên cứu này đã nhấn mạnh rằng không có mối liên quan đáng kể giữa sử dụng oxytocin thúc đẩy chuyển dạ và tăng nguy cơ băng huyết sau sinh. Tuy nhiên, tỷ lệ BHSS và lượng máu mất sau sinh tăng dần khi thời gian hoặc tổng liều oxytocin sử dụng để thúc đẩy chuyển dạ. Do đó, cần cân nhắc khi chỉ định sử dụng oxytocin trong thúc đẩy chuyển dạ cũng như cần theo dõi sát tình trạng sản phụ khi có chỉ định.
____________________________________________
???? ????????̀???? ????????????̣̂???? ???????????????? ????????????̉????:
1. Zhu, H., Lu, D., Branch, D. W., Troendle, J., Tang, Y., Bernitz, S., … & Zhang, J. (2024). Oxytocin is not associated with postpartum hemorrhage in labor augmentation in a retrospective cohort study in the United States. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 230(2), 247-e1.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37541482/
2. Wormer KC, Jamil RT, Bryant SB. Acute Postpartum Hemorrhage. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; May 8, 2023.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29763164/
3. Sosa CG, Althabe F, Belizan JM, Buekens P. Use of oxytocin during early stages of labor and its effect on active management of third stage of labor. Am J Obstet Gynecol. 2011;204(3):238.e1-238.e2385
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21145034/

Nguồn: FB Bộ môn phụ sản ĐH Y dược Huế

Để lại một bình luận